Just another WordPress.com weblog

Tagarchief: Blik op Zeewolde


door Een reactie plaatsen

Zwanger en roken

U heeft het vast gelezen, de Rijksoverheid start een campagne tegen roken tijdens de zwangerschap. De campagne heet “een rookvrije start voor alle kinderen”. Lovenswaardig initiatief, dat moet gezegd. Want de gevolgen van roken tijdens de zwangerschap zijn nog veel groter en ingrijpender dan doorgaans wordt voorgesteld. Laten we weer even de complexe biochemie van het lichaam bekijken. We beperken ons gemakshalve even tot nicotine, de andere talloze schadelijke stoffen als cadmium, arseen, e.a. parkeren we even. Nicotine is een zogenaamde neurotoxische stof, schadelijk voor het zenuwstelsel dus. Waarin zit die schadelijkheid? Wel, de mens heeft in het lichaam tal van belangrijke signaalstofjes, we hadden het daar al eens eerder over op deze plaats. In de hersenen zijn dat bijvoorbeeld de neurotransmitters. Het effect van deze stoffen is afhankelijk van bijpassende receptoren. Van belang is o.a. dat die receptoren de juiste gevoeligheid hebben. Nicotine hecht vast aan receptoren van Acetylcholine. Daarom werden die receptoren na ontdekking ook de acetylcholine-nicotine receptoren genoemd, ter onderscheiding van een andere soort. Nicotine wordt ook wel een acetylcholine agonist genoemd. Het bootst acetylcholine na qua effect. De gevolgen zijn complex. Laten we ons even beperken tot de gevolgen voor de ongeboren vrucht wanneer de aanstaande moeder rookt.

smoking-baby-990x530

Daarvoor moeten we weer naar de hier al eerder genoemde Hongaarse wetenschapper prof. György Csaba. Hij heeft gedurende decennialang onderzoek naar de eigenschappen van receptoren, samen met zijn team, aangetoond dat overprikkeling van receptoren, zéker als dit in een kwetsbare periode als de zwangerschap plaats vindt, leidt tot een blijvende afname van gevoeligheid. Blijvend, inderdaad, het herstelt zich niet meer spontaan gedurende de rest van het leven. De baby wordt dus geboren met een verlaagde gevoeligheid van bepaalde acetylcholine receptoren. Is dat erg? Ja dat is erg, als je bedenkt hoe vreselijk belangrijk een optimale acetylcholine functie is. Dit stofje is o.a. essentieel voor de werking van het geheugen en tal van cognitieve functies. Verminderde acetylcholine werking kan leiden tot leer- en gedragsstoornissen en autisme, om maar iets te noemen. Maar het stofje is bij heel veel processen betrokken en speelt een rol bij tal van ziekten o.a. van het zenuwstelsel. Dé acetylcholine ziekte van deze tijd is Alzheimer.

Dus ja, de overheid heeft alle reden om het ongeboren leven te willen beschermen tegen deze desastreuze invloeden.

Tegelijk is deze actie ook bijzonder hypocriet. Waarom? Wel, het aantal rokende zwangere vrouwen is beperkt. Er zijn andere factoren die een veel groter aantal ongeboren kinderen met vergelijkbare pre-natale schade opzadelen, met medeweten van onze overheid. Het zijn veel gebruikte pesticiden, die een vergelijkbaar of erger effect hebben op de receptoren van acetylcholine en andere neurotransmitters van ongeboren baby’s. Een groep heet zelfs de neo-nicoteïnen. Inderdaad, ze lijken op en zijn afgeleid van nicotine. Een Japanse studie heeft inzichtelijk gemaakt dat er verband is tussen de toename van deze aandoeningen en groeicijfers van de productie van deze pesticiden. U begrijpt de hypocrisie. Benieuwd of het in verkiezingstijd over écht wezenlijke zaken zal gaan.

Deze tekst is eerder gepubliceerd geweest in “Blik op Zeewolde”, maart 2017


door 1 reactie

Wat mag een extra levensjaar kosten?

Er is al veel over geschreven de laatste maanden. Wat mag een extra levensjaar bij een chronisch ziekte patiënt nog kosten? De vraag dringt zich op, volgens de medische specialisten, vanwege de nog steeds stijgende kosten in de gezondheidszorg.

Het lijkt een bizarre vraagstelling. Hoe kun je een levensjaar van een mens uitdrukken in economische grootheden? Zijn we al zo diep gezonken? Voor ieder die het verlies van een innig geliefd persoon heeft ondervonden moet dit als een gruwel klinken. In onze beleving is een extra jaar met onze geliefde, met ons chronisch zieke kind of onze chronisch zieke ouder, onbetaalbaar. Niet in geld uit te drukken.

Dat de discussie opduikt hoeft ons aan de ene kant niet te verrassen. Al jaren worstelt de overheid met onbeheersbare kostenoverschrijdingen in onze moderne gezondheidszorg. Daar komt de toenemende vergrijzing bij en alles met elkaar vraagt dat om bepaalde maatregelen teneinde verdere stijging van de toch al draconische kosten te vermijden.

Aan de andere kant wordt er één wezenlijke kant van de medaille consequent niet belicht. En daar gaat deze column over.

De oplossing ligt namelijk heel ergens anders. Niet bij het beknibbelen op behandel- en zorgkosten voor ernstig zieken mensen. Maar bij datgene wat de basis van ons gezondheidszorg stelsel zou moeten zijn, maar het niet is: gezondheidsbevordering en ziektepreventie. En denk nou niet dat dit een nog onontgonnen terrein is. Er is onnoemelijk veel wetenschappelijke kennis voorhanden om dit vorm te geven, alleen wordt het beleidsmatig geen ruimte gegund.

Honderden miljoenen zijn er te besparen, om nog maar te zwijgen over het voorkomen van menselijk lijden, door educatie, vroegtijdige screening van de mineralen- en vitamine toestand van ons lichaam, door tijdig aanvulling van tekorten, door terugdringen van de ziekmakende invloed van de voedingsindustrie. Het aan banden leggen van het gebruik van chemicaliën in onze leefomgeving. Het verbieden van reclame en advertenties die ziekmakende gewoonten aanprijzen en stimuleren. Door extra belastingheffing voor al die bedrijven die winstmaximalisatie jaar in jaar uit als eerste prioriteit zien en hun werknemers constant overbelasten.

De tomeloze drang naar meer, die zo kenmerkend is voor onze westerse wereld, levert als ongewenst bijverschijnsel ook een enorme toename van meer ongewenste gevolgen met zich mee.

Onze gezondheidszorg zou zelf, na een grondige diagnose, blootgesteld dienen te worden aan een ingrijpende operatie. Pas wanneer de gezondheidszorg weer wordt opgezet zoals het hoort, vanaf de basis, dus vanaf gezondheid. Pas dan kan er in het dure topsegment immens veel bespaard worden zónder dat er discussies hoeven te ontstaan als de huidige.

De platteland dokters in het oude China werden door de dorpelingen, waarvoor ze verantwoordelijk waren, betaald zoláng ze gezond waren. Als iemand ziek werd stopte de bijdrage. De arts had derhalve alleen maar belang bij gezonde mensen. Dát is pas wijsheid.

(Deze Column is eerder gepubliceerd in “Blik op Zeewolde”, sept. 2014)


door Een reactie plaatsen

Slaapmutsje (Column BOZ jan. 2013)

De meeste mensen zullen bij het horen van de term ‘Slaapmutsje’ niet denken aan een gelijknamige bloem (Eschscholzia californica) die behoort tot de familie der Papaverachtigen, maar aan het bekende ‘afzakkertje’ de borrel of het glaasje wijn voor het slapen gaan. Het is een wijdverbreid misverstand dat een glaasje alcoholhoudend vocht voor het slapen gaan de slaap bevordert. Vandaar de naam ‘slaapmutsje’.

Alcohol verdooft je hersenen. Dit wordt veroorzaakt door het effect dat alcohol heeft op de overdracht van signalen in zenuwen en hersenen. Door deze verdoving verdwijnen bepaalde remmingen van de drinker. En hierdoor ontstaat gemakkelijk een gevoel van ontspanning. En veel mensen vallen hierdoor gemakkelijker in slaap.

De slaap is de belangrijkste herstelperiode van de mens. Sommige mensen hebben ook overdag momenten dat het lichaam in de herstel-stand komt, maar algemeen gesproken is de nacht veruit onze belangrijkste periode voor herstel en regeneratie.

Met behulp van wetenschappelijke analyse van de variatie in hartritme (HRV genoemd) kan een gedetailleerd beeld verkregen worden van de afwisseling tussen ‘activiteit of stress’ en ‘rust en regeneratie’. We hebben tegenwoordig de beschikking over een geavanceerde mobiele recorder (weegt slechts 25 gram) waarmee mensen 72 uur worden uitgerust. Na afloop kunnen we dan van minuut tot minuut terugzien of iemand in de stress-stand of in het herstel-stand functioneerde. Het geeft een ongekend helder beeld van de relatie tussen gedrag en gezondheid.

Bij mensen die ‘s avonds alcohol drinken zie je steevast eenzelfde patroon optreden: urenlang en soms zelfs de hele nacht, bevindt de slaper zich in de ‘stress stand’. Met andere woorden de persoon slaapt wel maar herstelt niet. Vooral voor regelmatige drinkers is dit een enorm probleem, want het betekent dat er roofbouw wordt gepleegd. Wél verbruik en slijtage en géén herstel en reparatie.

Ook het drinkgedrag onder jongeren, moet in dit licht als uitermate zorgelijk beschouwd worden. In een tijd waarin de hoeveelheid prikkels (informatie tijdperk) ongekend hoog zijn is de noodzaak voor herstel evident. Wanneer het hele weekend in het teken van alcohol staat is er zelfs in het vrije weekend géén herstel. Het gevolg laat zich raden.

 (Deze Column is gepubliceerd in jan. 2013 in “Blik op Zeewolde”.