Just another WordPress.com weblog

Categorie archief: Cochrane Collaboration


door 2 reacties

Comotie rond de jaarlijkse Griepprik

Volgens een publicatie in het Geneesmiddelenbulletin is de effectiviteit van de jaarlijkse griepprik wetenschappelijk niet bewezen. “Er is weinig betrouwbaar bewijs over influenzavaccinatie, maar er is wel bewijs van grootschalige manipulatie van conclusies en van verdachte onderzoeken,” aldus auteur Dick Bijl, de hoofdredacteur van het Geneesmiddelenbulletin.

Niets nieuws onder de zon. Al in 2009 maakte ik op deze blog melding van een studie uit 2006 van het gerenommeerde research instituut de Cochrane Collaboration dat tot vergelijkbare conclusies kwam. Toen is er niets veranderd en dat zal er nu ook niet.

Aan het eind van de dag hoorde ik een interview op Radio 1 met dhr. Roel Couthino, directeur van de afdeling ‘Infectieziekten’ van het RIVM. U weet wel, dat Rijksinstituut dat ter voorbereiding op de Mexicaanse griepvaccinatie ook dagelijks in het nieuws was om alle ongerustheid bij twijfelende Nederlanders weg te nemen. Voor communicatiedeskundigen en psychologen leverde genoemd interview een schat aan studiemateriaal op. Ongelofelijk hoe een leidinggevend wetenschapper zich zo te buiten kan gaan aan onzinnige redeneringen op het moment dat er gedegen kritiek uit het eigen kamp komt. Hij maakte ineens een interessante tegenstelling tussen hem (en zijn medestanders vóór de jaarlijkse griepprik) en zogenaamde ‘orthodoxe wetenschappers’. Kennelijk zijn dat wetenschappers die consequent trachten vast te houden aan de alom bejubelde regels voor Evidence Based medicine. Vandaag de dag klinkt ‘orthodox’ niet meer zo gunstig, je bent dan al gauw ouderwets en zelfs fundamentalistisch.Er wordt hier duidelijk met twee maten gemeten. En waarom, zo vraag je je af? Wie het weet mag het zeggen. Maar welke argumentatie kan er zijn om in deze tijd € 56,6 miljoen uit te geven aan iets waarvan de effectiviteit op z’n zachtst gezegd uiterst discutabel is om daar vervolgens 3,5 miljoen Nederlanders jaarlijks mee te belasten?

Ik verwijs nogmaals naar de eerder genoemde studie van de Cochrane Collaboration. Zij hebben zich, getuige de titel van de studie, destijds al verbaasd over de discrepantie die er is tussen enerzijds het beleid en anderzijds het gebrek aan wetenschappelijke bewijslast t.b.v. de werkzaamheid van de griepvaccinatie.

Waarschijnlijk worden veel landgenoten die behoren tot de groep van 3,5 miljoen, geruisloos in slaap gesust door de ‘geruststellende’ woorden van Roel Coutinho, maar ook hier geldt: een gewaarschuwd mens telt voor twee. Wat nl. wél wetenschappelijk is aangetoond, is dat 5 achtereenvolgende jaren de griepprik, de kans op ziekte van Alzheimer op latere leeftijd met een factor 10 vergroot.


door 1 reactie

The Lancet: Vaccinaties en autisme

Een anonieme afzender (waarom sommige mensen dat anoniem moeten doen is mij overigens een raadsel) stuurde een link over een bericht in de Volkskrant dat het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift The Lancet een artikel inzake de relatie tussen vaccinaties en autisme moest terugtrekken omdat was aangetoond dat het onderzoek niet onafhankelijk was en wetenschappelijk ondeugdelijk in elkaar was gezet. Goede zaak, ik ben er een warm voorstander van dat onjuiste claims aan de kaak worden gesteld. Er zijn echter twee belangrijke kanttekeningen te maken bij dit bericht.

1. Zij die dit bericht triomfantelijk willen gebruiken om hun al bestaande vooronderstelling dat homeopathie op onzin is gebaseerd kracht bij te zetten moet ik teleurstellen. Een onjuist uitgevoerde studie kan niet bewijzen dat er een relatie is tussen vaccinaties en autisme, maar kan óók niet bewijzen dat die relatie er niet is. Er zijn duizenden waarnemingen in de praktijk wereldwijd die aantonen dat die relatie er wel degelijk kan zijn.

2. We moeten niet met twee maten meten, en dat gebeurd maar al te vaak. Er zijn talloze goed uitgevoerde studies die aantonen dat algemeen geaccepteerde zaken wetenschappelijk gezien op drijfzand staan en die toch geen aandacht krijgen. De eerder geplaatste blog over de Cochrane Collaboration Review inzake de effectiviteit van de seizoensgriep vaccinatie programma’s is daar een fraai bewijs van. In 2006 wordt door één van de meest gerespecteerde wetenschappelijke genootschappen in de wereld aangetoond dat er géén enkele wetenschappelijke grond is voor de jaarlijks uitgevoerde seizoensgriep vaccinatie programma’s. Toch heb ik deze gerenommeerde studie niet terug gevonden in de berichtgeving van de Volkskrant of een willekeurig ander dagblad in de periode van de gekte rond de Mexicaanse griep pandemie. Waar was toen de kritische journalistiek gebleven? Waarom wandelden de journalisten toen gedwee aan de hand van de overheid terwijl de berichtgeving aantoonbaar onjuist en leugenachtig was.

Er lijkt een tendens dat beleidsbevestigende publikaties de voorpagina’s halen terwijl echt kritische artikelen daarvan geweerd worden. In totalitaire regiems is dat een gangbare werkwijze en daar noemen we het censuur omdat het dwingend wordt opgelegd en in strijd is met de persvrijheid. Maar hoe noemen we het dan in het zogenaamde ‘vrije westen’?

Dus “geachte anonieme inzender’. Dank voor het opsturen van deze link naar het bericht in de Volkskrant. Ik zou zeggen zet het speuren voort maar dan zonder gekleurde bril, er zijn dan nog veel schokkender zaken te ontdekken. En dan houd ik mij aanbevolen, graag mét afzender. “Hij die onherkenbaar wil blijven heeft iets te verbergen”.


door 2 reacties

Bewijs Tamiflu is wetenschappelijke fraude

In korte tijd kent de hele wereld het anti-virale middel Tamiflu. Dankzij de Mexicaanse griep pandemie zijn astronomische aantallen van dit medicijn wereldwijd ingekocht. Onze overheid kocht met belastinggeld een enorme voorraad van dit ‘geneesmiddel’ voor het geval dat. Er waren vanaf het begin twijfels over de werkzaamheid van Tamiflu maar de woordvoerders van de overheid en het RIVM stelden de bevolking gerust met het advies om vooral geen geloof te hechten aan ‘indianenverhalen’. Tamiflu was wetenschappelijk bewezen effectief.

Nu de werkelijkheid.

In een baanbrekend artikel onlangs verschenen in The British Medical Journal wordt de producent Roche beschuldigd van wetenschappelijke fraude en van het misleiden van regeringen en artsen. Van de 10 studies die door Roche werden aangehaald om de effectiviteit te bewijzen blijken er slechts twee ooit gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften. En waar zijn de originele gegevens van deze studie? Verloren. Ja, je gelooft je ogen niet, maar het is waar. De data is verdwenen, bestanden werden weggegooid.

De al eerder op deze weblog genoemde Cochrane Collaboration werd belast met onderzoek naar de gegevens achter Tamiflu. Na herhaalde verzoeken aan Roche om de oorspronkelijke gegevens ter beschikking te stellen bleek dat ze tegen een muur liepen. De enige volledige reeks gegevens ontvingen zij van een studie die niet gepubliceerd was. Het betrof een studie van 1447 volwassenen en daaruit bleek dat Tamiflu niet beter werkte dan een placebo.

In feite is het zogenaamde bewijs dat de Farmaceutische onderneming vele miljarden opleverden gewoon door Roche in scène gezet. Leugens, in alledaags taalgebruik.

Voormalige werknemers van Adis International (een PR bedrijf voor de Farmaceutische Industrie) schokte de medische wereld door te onthullen dat ze werden ingehuurd om zogenaamde spook-studies te schrijven. Onderzoeksrapporten die niet waren voortgekomen uit grondig wetenschappelijk onderzoek maar die waren bedacht door de mensen van Roche. Het schrijven van deze verhalen stond onder de regie van de marketingafdeling van Roche. Het had en heeft niets met wetenschap te maken. Ook dit is niet anders dan ordinaire hebzucht.

Ondertussen zijn er miljarden dollars gespendeerd aan dit onwerkzame ‘medicijn’. Regeringen, overheidsinstanties en zelfs een internationale organisatie als de WHO hebben zich laten misleiden. Hun beslissingen om Tamiflu aan te bevelen als hét middel tegen de Mexicaanse griep was gebasseerd op studies die onafhankelijk leken maar in feite gefinancierd werden door het bedrijf dat de studies ook nog eens zelf liet schrijven.

Ik ben benieuwd of dit ook het acht uur journaal en de voorpagina’s van de kranten gaat halen. Of is het gezichtsverlies te groot en wordt het voor het grote publiek verzwegen?

Er is een wijs Bijbels gezegde: “Aan de vruchten herken je de boom”.


door Een reactie plaatsen

Het ingezonden dat het ND toch maar niet plaatste:

Onderstaand bericht was opgestuurd als ‘Ingezonden’ naar het Nederlands Dagblad. Maar de prioriteiten liggen kennelijk elders, waardoor er geen plaatsing volgde. Voor wie geïnteresseerd is volgt hieronder de tekst:

Mexicaanse griep vaccinatie

De overheid en in haar kielzog de producenten van de vaccins kunnen tevreden zijn, er is grootschalig gehoor gegeven aan de oproep tot massale vaccinatie tegen de Mexicaanse griep. De griep die volgens de officials niet kwaadaardiger is dan de normale seizoensgriep, maar die desondanks wel draconische maatregelen rechtvaardigde.
De marketing machine heeft gewerkt, en hóe!
Kritische geluiden werden in de krant en voor de TV steevast afgedaan met ‘spookverhalen’, daarmee de absurde complottheorieën op één hoop vegend met de serieuze kritiek.
Laatst merkte iemand fijntjes op dat de officials misschien zelf wel de complottheorieën in het leven hadden geroepen. Maar nee, ik wil niet de verspreider zijn van de zoveelste complottheorie. Hoewel niet ontkent kan worden dat de officials het meest belang hebben bij de verspreiding van de onzinverhalen. Het geeft ze immers een geweldige ‘stok’ in handen om de serieuze kritiek mee om de oren te slaan en vanuit marketingoogpunt zou dat een strategisch uiterst slimme zet zijn. Maar nee, die kant moeten we maar niet op.

Blijf ik evenwel met één lastige kwestie zitten. In 2006 verscheen er een publicatie in het gerenommeerde British Medical Journal onder de titel: “Influenza vaccination: policy versus evidence” [Griep vaccinatie: beleid versus bewijs]. Niet zomaar een studie maar een review artikel [zeg maar een soort wetenschappelijke recensie] van het prestigieuze instituut The Cochrane Collaboration, een in Engeland geregistreerde wetenschappelijke non-profit organisatie, die up-to-date informatie verschaft over de effecten van interventies in de gezondheidszorg. Cochrane reviews worden beschouwd als de gouden standaard voor het bepalen van de effectiviteit van interventies in de gezondheidszorg.

In deze review werd vanuit een grondig wetenschappelijke optiek gekeken naar de literatuur die er is over de effectiviteit van massale griepvaccinatie programma’s en naar het gevoerde beleid rond deze programma’s. Kort gezegd komen de conclusies van deze studie erop neer dat er weinig of geen bewezen effectiviteit is van deze programma’s. Dat de studies die steeds aangehaald worden als rechtvaardiging van deze programma’s wetenschappelijk slecht zijn uitgevoerd, en dat er weinig vergelijkend bewijs is inzake de veiligheid van deze vaccins. Als reden waarom er kennelijk zo’n discrepantie bestaat tussen de visie van beleidsmakers en de werkelijke wetenschappelijke onderbouwing vallen in de conclusies van deze studie suggesties als ‘tegenstrijdige belangen’ en ‘optimisme-bias’ [d.i. een onterecht geloof in de werkzaamheid van interventies].

De Medische slang bijt zichzelf in de staart. Hoe komt het toch dat deze grondige literatuuranalyse niet voor het voetlicht wordt gebracht? Dat eerlijke journalistiek hiermee niet op de proppen komt om de mensen zelf een eerlijke en afgewogen beslissing te laten nemen. Nee, gemakkelijker is het kennelijk om deze wetenschappelijk betrouwbare literatuur dood te zwijgen in het belang van de beoogde doelstellingen. Misschien hadden de mensen van de Cochrane Collaboration wel meer gelijk dan ze zelf konden beseffen in hun conclusie.

Om met de woorden van Nassim Nicholas Taleb (“De Zwarte Zwaan”) te besluiten: “Mensen laten zich nu eenmaal verblinden door kennis – we zitten zo in elkaar dat we leiders volgen die in staat zijn mensen te binden omdat de voordelen van een groep ruimschoots opwegen tegen die van alleen zijn”.

Wim Gelderblom


door Een reactie plaatsen

Effectiviteit griepvaccinaties; feit of fictie?

Het is ongetwijfeld niemand ontgaan dat er veel onrust en onzekerheid heerst t.a.v. de Mexicaanse griepvaccinatie. Onduidelijke informatie, schijnbaar tegenstrijdige informatie (niet gevaarlijker dan de jaarlijkse griep maar wel veel meer maatregelen), steeds meer groepen die zich roeren en een overheid die te midden van al dat rumoer met behulp van de media probeert haar doelstellingen te bereiken.

Dat de informatieverstrekking selectief is en dat daarmee de betrouwbaarheid van de informatie ernstig aan waarde inboet moge blijken uit het feit dat nergens melding wordt gemaakt van een in 2006 gepubliceerde studie in het gerenommeerde British Medical Journal onder de titel “Influenza vaccination: policy versus evidence” [“Griep vaccinatie: beleid versus bewijs”].

Deze studie is uitgevoerd door de prestigieuze Cochrane Collaboration. De Cochrane Collaboration is een internationale non-profit organisatie, die up-to-date informatie verschaft over de effecten van interventies in de gezondheidszorg. Cochrane reviews [soort wetenschappelijke recensies] worden beschouwd als de gouden standaard voor het bepalen van de effectiviteit van interventies in de gezondheidszorg.

Enkele van de niet mis te verstane conclusies van de Cochrane Collaboration in deze publicatie zijn:

“Systematische reviews tonen aan dat geïnactiveerde vaccins weinig of geen effect hebben op de gemeten effecten”.

“De meeste studies zijn van slechte methodologische kwaliteit [wetenschappelijk slecht uitgevoerd] en de invloed van confounders [factoren die invloed hebben op de gemeten variabelen en niet expliciet worden meegenomen in de studie] is hoog”.

“Er is weinig vergelijkend bewijs over de veiligheid van deze vaccins”.

De studie eindigt met de volgende woorden: “De optimistische en zelfverzekerde toon van sommige voorspellingen over de circulatie van virussen en over de impact van geïnactiveerde vaccins, die in strijd zijn met de beschikbare bewijzen, is opvallend.

De redenen zijn waarschijnlijk complex en kunnen gepaard gaan met “een rommelige mix van waarheidsconflicten en tegenstrijdige belangen waardoor het moeilijk is om discussies over feiten te scheiden van discussies over waarden of een vorm van optimisme-bias (een onterechte geloof in de werkzaamheid van interventies).


door Een reactie plaatsen

Wetenschappelijke studies falen in het aantonen van de veiligheid en doeltreffendheid van het influenza (Griep) vaccin bij kinderen en volwassenen.

Een onafhankelijke analyse door de internationaal gerenommeerde Cochrane Collaboration van wereldwijd onderzoek inzake het griepvaccin, gepubliceerd in het British Medical Journal op 28 oktober 2006, geeft aan dat er weinig wetenschappelijk bewijs is dat het geïnactiveerde influenzavaccin veilig en effectief is voor kinderen en volwassenen.

Met verwijzing naar zowel de conclusies van de Cochrane Collaboration als de  methodologische tekortkomingen in een “kind griepvaccin” studie die op 25 oktober jl. gepubliceerd is in het Journal of the American Medical Association (JAMA), roept het National Vaccine Information Center in de VS, de Centers for Disease Control (CDC) op om te stoppen met de aanbeveling van de jaarlijkse griepprik voor alle zuigelingen en kinderen, tot er methodologisch verantwoorde studies zijn uitgevoerd. “Er is een grote kloof tussen het beleid ter bevordering van de jaarlijkse griepvaccinaties voor de meeste kinderen en volwassenen en de ondersteuning van wetenschappelijk bewijs”, zegt epidemioloog Tom Jefferson, Cochrane Vaccines Field, Rome, Italië, die de uitgebreide analyse voor de prestigieuze Cochrane Collaboration heeft gecoördineerd. “Gezien de aanzienlijke kosten die samenhangen met de jaarlijkse campagnes voor massavaccinatie tegen influenza, is er dringend behoefte aan een nieuwe evaluatie van deze strategieën.”

Voor wie er niet bekend mee is, de Cochrane Collaboration (http://www.cochrane.org), die de Cochrane Bibliotheek onderhoudt, is de grootste producent ter wereld van systematische reviews van wetenschappelijke informatie over de gezondheidszorg. Het is een Brits geregistreerd internationale wetenschappelijke non-profit organisatie. Cochrane reviews [overzichtsartikelen, soort wetenschappelijke recensies] worden beschouwd als de gouden standaard voor het bepalen van de effectiviteit van interventies in de gezondheidszorg.

Voor wie het Engels machtig is, volgt hier een link naar het originele artikel: BMJ 281009

Een opzienbarende publicatie die 3 jaar geleden al is verschenen, maar kennelijk ‘afwezig’ in een tijd dat de wereld op z’n kop lijkt te staan over de gevaren van de Mexicaanse griep en waarin beleidsmakers en producenten de massa willen doen geloven dat de jaarlijks griepvaccin en het recent geproduceerde Mexicaanse griepvaccin veilig en effectief zijn. Zolang de media maar zwijgt over studies zoals deze van de Cochrane Collaboration, kan ze de illusie levend houden.