Hoewel het onderscheid psychisch of lichamelijk feitelijk een onzinnig onderscheid is, is de vraag wel gerechtvaardigd of er bij burnout alleen of voornamelijk sprake is van een psychische overbelasting of dat er sprake is van een lichamelijke component. Velen zullen denken dat met name het eerste het geval is, daarom zoekt men doorgaans psychische hulp voor mensen met een burnout. Toch is dit beeld niet juist.

Natuurlijk spelen er ook belangrijke psychische factoren een rol. Maar die hebben meer te maken met welke keuzes we maken en waarom. Over het (on)vermogen om onze eigen grenzen aan te geven, maar ook over arbeidscultuur, over de diepere motieven waarom men mee gaat in een overbelaste werkhouding. Waarom niet tijdig onze rust nemen etc. Maar de kern van de burnout is een lichamelijke oorzaak. Door een langdurige eenzijdig dominantie van de sympathicus (actieve kant van ons autonome zenuwstelsel) ontstaat er een uitputting van ons stress-systeem. Het systeem waarin de bijnieren als producenten van de stress-hormonen een centrale rol spelen. Daardoor neemt de belastbaarheid en de stress-tolerantie af en bij gelijkblijvende druk komt er dan een moment dat we niet verder kunnen; we zijn opgebrand. Effectieve behandeling en herstel van burnout zal daarom alleen kunnen plaats vinden wanneer het herstel van dit neuro-hormonale systeem een centraal onderdeel van de behandeling is.

Eén van de leidende bijnierhormonen in dit verband is cortisol. De natuurlijke productie van cortisol kent een zogenaamd circadisch ritme. Dat wil zeggen dat de bijnieren omstreeks 3 uur in de nacht een toename van de cortisol productie te zien geven. Dit loopt op tot de vroege ochtend (6-7 uur) wanneer de natuurlijke cortisol productie z’n piek heeft. Dit is feitelijk onze interne wekker die het organisme niet alleen uit de slaap haalt maar ook de energie geeft om aan de slag te gaan. Eén van de onmiskenbare signalen dat het bijniersysteem in de problemen komt is als men moeite heeft om  op te staan en de dag te beginnen. Mensen die ’s morgens eerst enkele koppen koffie nodig hebben om de dag goed te kunnen beginnen moeten gewaarschuwd zijn. Cafeïne is een cortisol-stimulans. De afhankelijkheid van koffie in de vroege ochtend kan aangeven dat de bijnieren al niet meer in staat zijn om normale hoeveelheden cortisol te produceren.