Terecht brengt dr. Dorhout Mees de kwalijke gevolgen van zoutgebruik op de gezondheid van de mens onder de aandacht. De Finse studie die wordt aangehaald spreekt voor zich. Ik wil er twee dingen over opmerken.

De eerste betreft de verwachting die wordt uitgesproken dat er na genoemde publicatie in The New England Journal of Medicine mogelijk actie ondernomen wordt ten einde de sterfte als gevolg van hart- en vaatziektes te verminderen. Ik denk dat dit een te optimistische verwachting is. Er zijn tal van voorbeelden van redelijk eenvoudige inspanningen waarmee onder aanvoering van de overheid forse preventie van ziekte en sterfte daardoor, zou kunnen worden gerealiseerd en wat toch niet gebeurd. Neem bijvoorbeeld Vitamine D. Binnen de medische wetenschap het meest vruchtbare onderzoeksgebied van de laatste 3-4 jaar gelet op het aantal publicaties over deze stof. Hoewel de wetenschap anno 2010 wetenschappelijk onderbouwd pleit voor een bloedspiegel van 200 nmol/L hanteren artsenlaboratia in Nederland nog steeds de achterhaalde referenties van 30-100 nmol/L. De preventieve consequenties van het optimaliseren van de Vitamine D status bij Nederlanders zou een bewezen immense daling geven van sterfgevallen als gevolg van moderne beschavingsziektes. Uitstekend en uitvoerig gedocumenteerd en er gebeurd niets mee.

Het tweede betreft het zout zelf. In wezen zit het probleem niet zozeer in de hoeveelheid zoutconsumptie maar in de soort zout die massaal wordt geconsumeerd. Als we spreken over zout hebben we het doorgaans alleen over het zogenaamde keukenzout, geraffineerd zout dat hoofdzakelijk uit Natriumchloride bestaat. Raffinage betekent zuiveren. Bij iedere voedingsmiddel dat geraffineerd wordt treedt verarming op t.o.v. de natuurlijke variant. En deze onnatuurlijke industriële variant kent vrijwel altijd ongewenste gezondheidseffecten. Zo ook met zout. Geraffineerd zout komt in de natuur niet voor. Waar zout wordt gewonnen bestaat dat altijd uit een wisselende variatie aan mineralen.

Zelf gebruiken we ongeraffineerd zeezout uit Hawaï dat zelfs meer dan 80 verschillende mineralezouten bevat. Afgezien van de smaak, want een beetje culinair liefhebber weet dat de smaak van ongeraffineerd zeezout vele malen aangenamer is dan die van geraffineerd keukenzout, blijkt zeezout veelal een effect op het menselijk lichaam te hebben die tegengesteld is aan het effect van geraffineerd keukenzout. Ik ken mensen met hoge bloeddruk waar de bloeddruk daalde na over te zijn gestapt op het genoemde ongeraffineerde zout. Ook is vandaag de dag de behoefte aan een goede mineralenbalans groot en zeezout zou daar een nuttige rol in kunnen vervullen. Tal van behandelingen van chronische ziekten verlopen gemakkelijker als mensen ongeraffineerd zeezout zouden gebruiken in plaats van het geraffineerde keukenzout.

In die zin is de conclusie van de Finse studie niet helemaal juist te noemen. Eigenlijk zou de studie moeten worden uitgevoerd met 4 populaties mensen, één die een gemiddelde hoeveelheid keukenzout gebruikt, één die zeer matig keukenzout gebruikt, één die een gemiddelde hoeveelheid hoogwaardig en ongeraffineerd zeezout gebruikt en één die een zeer matige hoeveelheid van dat zout gebruikt.

Misschien zou het goed zijn dat de machtspositie van de voedingsmiddelen industrie, dus ook de zout-industrie, eens op de korrel wordt genomen.